18.მე-18 ჯგუფის ელემენტები

18.1.კეთილშობილი აირები

კითხვა:

რა გამოყენება შეიძლება ჰქონდეს ინერტული აირების - ქსენონის და კრიპტონის ფთორიდებს? როგორ უნარს ავლენენ ეს ნაერთები? დაწერეთ შესაბამისი ქიმიური რეაქციების ტოლობები.

პასუხი:

ინერტული აირების ფთორიდები ძლიერი მჟანგავებია. მაგალითად, XeF4 ჟანგავს პლატინას:

Pt + XeF₄ + 2 HF → H₂[PtF₆] + Xe

გაცხელებისას განიცდის დისპროპორციონირებას:

3 XeF₄ → 2 XeF₆ + Xe

XeOF₂  ნაკლებად მდგრადია.

XeF₆  ქიმიურად ძლიერ აქტიურია.

2XeF₆ + KF → KXeF₇ (ჰეპტაფთოროქსენატი)

2XeF₆ + 2KF → K₂XeF₈

XeF₆-ის ჰიდროლიზით მიიღება ძლიერ ფეთქებადი ნივთიერება  - XeO₃:

XeF₆ + H₂O → XeOF₄ + 2HF

XeF₆ + 3H₂O → XeO₃ + 6HF

XeO₃  - ძლიერი მჟანგავია:

XeO₃ + 6 HI  → Xe + 3 I₂ + 3 H₂O

თუმცა, ძლიერი მჟანგავით მისი დაჟანგვაც შეიძლება:

XeO₃ + 4 NaOH + O₃→ Na₄XeO₆ + O₂ + 2 H₂O

Xe(VIII)ნაერთები: XeO₄  - ტეტრაოქსიდი, XeF₈  - ტეტრაფტორიდი

XeO₄  - ძლიერ აქროლადია, ჩვეულებრივ პირობებში ნელა იშლება:

2 XeO₄ → Xe + XeO₂ + 3 O₂

XeO₄  - მყარ მდგომარეობაში ძლიერ ფეთქებადია.