15.მე-15 ჯგუფის ელემენტები

15.2.დარიშხანის ქვეჯგუფი

კითხვა:

როგორ იცვლება As(V) ― Sb(V) ― Bi(V) რიგში შესაბამისი ნაერთების მდგრადობა? როგორი ბუნებისაა დარიშხან(V)-ის ბინარული ნაერთები?

პასუხი:

 As(V) ― Sb(V) ― Bi(V) რიგში ნაერთების მდგრადობა კლებულობს. +5 ჟანგვითი რიცხვი, ძირითადად, დამახასიათებელია სტიბიუმისთვის, ნაკლებადაა დამახასიათებელი დარიშხანისთვის.

ქიმიური ბუნების მიხედვით, დარიშხან(V)-ის და მისი ანალოგების ბინარული ნაერთები მჟავებია. მათი შესაბამისი ანიონური კომპლექსებია: EHal₆^-, EO₄^3-, E(OH)₆^-.

As₂O₅ თეთრი ფერის მინისებრი ნივთიერებაა, რომელიც წყალში კარგად იხსნება:

As₂O₅ + 3 H₂O → 2 H₃AsO₄

Sb₂O ძირითადად მჟავური ბუნებისაა. მას შეესაბამება სტიბიუმის მჟავა. Sb₂O₅ წყალში ცუდად იხსნება, უკეთესად იხსნება ტუტის ხსნარში:

Sb₂O₅ + 2 KOH + 5 H₂O → 2 K[Sb(OH)₆]

ოქსოარსენატების სტრუქტურა ოქსოფოსფატ(V)-ის სტრუქტურის მსგავსია. As₂O₅ და Sb₂O₅ ტუტეებთან და ფუძე ოქსიდებთან წარმოქმნიან M¹⁺SbO₃, M³⁺SbO₄, M₂²⁺Sb₂O₇ შედგენილობის ოქსოარსენატებს (V) და ოქსოსტიბატებს(V); ბისმუტატები კი, პასუხობენ M¹⁺BiO₃ შედგენილობას.