ქიმიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი
- ინგლისურ-ქართული
- ქართულ-ინგლისური
- ლექსიკონის შესახებ
- გამოხმაურება
| inductive effect | ინდუქციური ეფექტი |
| In strict definition, an experimentally observable effect (on rates of reaction, etc.) of the transmission of charge through a chain of atoms by electrostatic induction. A theoretical distinction may be made between the field effect, and the inductive effect as models for the coulomb interaction between a given site within a molecular entity and a remote unipole or dipole within the same entity. The experimental distinction between the two effects has proved difficult, except for molecules of peculiar geometry, which may exhibit “reversed field effects“. Ordinarily the inductive effect and the field effect are influenced in the same direction by structural changes in the molecule and the distinction between them is not clear. This situation has led many authors to include the field effect in the term “inductive effect“. Thus the separation of values into inductive and resonance components does not imply the exclusive operation of a through-bonds route for the transmission of the non-conjugative part of the substituent effect. To indicate the all-inclusive use of the term inductive, the phrase ′so-called inductive effect′ is sometimes used. Certain modern theoretical approaches suggest that the ′so-called inductive effect′ reflects a field effect rather than through-bonds transmission. | ზუსტი განმარტებით, ელექტროსტატიკური ინდუქციის გზით ატომების ჯაჭვის მეშვეობით მუხტის გადატანის ექსპერიმენტულად დაკვირვებადი ეფექტი (რეაქციის სიჩქარეზე და ა.შ.). თეორიულად შეიძლება განვასხვავოთ ველის ეფექტი და ინდუქციური ეფექტი, როგორც კულონური ურთიერთქმედების მოდელები მოლეკულურ ერთეულში მოცემულ ადგილსა და იმავე ერთეულში დისტანციურ უნიპოლს ან დიპოლს შორის. ექსპერიმენტული განსხვავება ორ ეფექტს შორის რთული აღმოჩნდა, გარდა თავისებური გეომეტრიის მოლეკულებისა, რომლებმაც შეიძლება გამოავლინონ „შებრუნებული ველის ეფექტები“. როგორც წესი, ინდუქციურ ეფექტზე და ველის ეფექტზე გავლენას ახდენს მოლეკულის სტრუქტურული ცვლილებები ერთი მიმართულებით და მათ შორის განსხვავება არ არის ნათელი. ამ ვითარებამ აიძულა მრავალი ავტორი შემოიტანოს ველის ეფექტი ტერმინში „ინდუქციური ეფექტი“. ამგვარად, მნიშვნელობების გამოყოფა ინდუქციურ და რეზონანსულ კომპონენტებად არ გულისხმობს ბმების გავლით ჩამნაცვლებელი ეფექტის არაშეუღლებული ნაწილის განსაკუთრებულ მოქმედებას. ტერმინ ინდუქციურის ყოვლისმომცველი გამოყენების აღსანიშნავად ზოგჯერ გამოიყენება ფრაზა „ე.წ. ინდუქციური ეფექტი“. ზოგიერთი თანამედროვე თეორიული მიდგომა ვარაუდობს, რომ ე.წ. „ინდუქციური ეფექტი“ ასახავს ველის ეფექტს და არა ბმების გავლით გადაცემას. |
| See also: mesomeric effect | | ასევე იხილეთ: მეზომერული ეფექტი | |
| Source | წყარო: PAC, 1994, 66, 1077 (Glossary of terms used in physical organic chemistry (IUPAC Recommendations 1994)) on page 1124 |
|
