ქიმიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი

 

electrocyclic reaction ელექტროციკლური რეაქცია

A molecular rearrangement that involves the formation of a σ-bond between the termini of a fully conjugated linear π-electron system (or a linear fragment of a π-electron system) and a decrease by one in the number of π-bonds, or the reverse of that process. For example:

The stereochemistry of such a process is termed "conrotatory" or antarafacial if the substituents at the interacting termini of the conjugated system both rotate in the same sense, e.g.

or "disrotatory“ (or suprafacial ) if one terminus rotates in a clockwise and the other in a counterclockwise sense, e.g.

მოლეკულური გადაჯგუფების რეაქცია,  რომელიც გულისხმობს σ-ბმის წარმოქმნას სრულად შეუღლებული  წრფივი π-ელექტრონული სისტემის ბოლოებს შორის (ან π-ელექტრონული სისტემის წრფივი ფრაგმენტის) და π-ბმათა რაოდენობის ერთით შემცირებას, ან ამ პროცესის საპირისპირო რეაქციას. მაგალითად:

ასეთი პროცესის სტერეოქიმიას ეწოდება "კონროტაციული" ან "ანტარასახოვანი“, თუ  შეუღლებული სისტემის ურთიერთმოქმედებ ტერმინალურ ბოლოებზე არსებული ჩამნაცვლებლები ერთი მიმართულებით ბრუნავენ.  მაგ.

ან "დისროტატორული“  (ან "„სუპრასახოვანი“), ზემოაღნიშნული ჩამნაცვლებლებიდან ერთი  ბრუნავს საათის, ხოლო მეორე - საპირისპირო მიმართულებით.

See also: pericyclic reaction ასევე იხილეთ: პერიციკლური რეაქცია
Source | წყარო:

PAC, 1994, 66, 1077 (Glossary of terms used in physical organic chemistry (IUPAC Recommendations 1994)) on page 1108