ქიმიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი

 

asymmetric chirogenic polymerization ასიმეტრიული ქიროგენული პოლიმერიზაცია
polymer chemistry პოლიმერების ქიმია

Asymmetric polymerization in which the polymer molecules formed contain one (or more) new type(s) of elements of chirality not existing in the starting monomer(s).

Note 1: The new elements of chirality generated in the course of the polymerization may be new types of chirality centres in the polymer molecules or may arise from the helicity of the polymer molecules.

Note 2: In asymmetric chirogenic polymerizations of some prochiral monomers, at least one new type of chirality centre in the main chain is generated at each propagation step, which lead to polymer molecules having the same configuration (R or S) at each corresponding chirality centre. The resulting polymer is isotactic and optically active.

Note 3: Some asymmetric chirogenic polymerizations give helical polymer molecules that usually show optical activity due to the helicity. These polymerizations are termed “asymmetric helix-chirogenic polymerizations”.

Note 4: Some polymerizations produce enantiomeric polymer molecules in equal amounts; each polymer molecule contains, in its main chain, a single type of chirality centre that does not exist in the starting monomer. The resulting polymer is optically inactive, and the polymerization is not an asymmetric chirogenic polymerization. Such a polymerization is termed a “racemate-forming chirogenic polymerization”.

ასიმეტრიული პოლიმერიზაცია, რომლის დროსაც წარმოქმნილი პოლიმერის მოლეკულები შეიცავენ ქირალობის ელემენტის ერთ (ან რამდენიმე) ახალ ტიპს, რომლებიც არ გვხვდება საწყის მონომერ(ებ)ში.

შენიშვნა 1: პოლიმერიზაციის პროცესში წარმოქმნილი ქირალობის ახალი ელემენტები შეიძლება იყოს პოლიმერის მოლეკულების ახალი ტიპის ქირალობის ცენტრები ან შეიძლება წარმოიქმნას პოლიმერის მოლეკულების სპირალებიდან.

შენიშვნა 2: ზოგიერთი პროქირალური მონომერის ასიმეტრიული ქიროგენული პოლიმერიზაციისას, ჯაჭვის გაგრძელების ყოველ საფეხურზე მთავარ ჯაჭვში წარმოიქმნება ქირალობის ცენტრის მინიმუმ ერთი ახალი ტიპი, რასაც მივყავართ პოლიმერის მოლეკულებამდე, რომლებსაც აქვთ იგივე კონფიგურაცია (R ან S) თითოეულ შესაბამის ქირალურ ცენტრში. მიღებული პოლიმერი არის იზოტაქტიკური და ოპტიკურად აქტიური.

შენიშვნა 3: ზოგიერთი ასიმეტრიული ქიროგენული პოლიმერიზაცია იძლევა სპირალურ პოლიმერულ მოლეკულებს, რომლებსაც ჩვეულებრივ აქვთ ოპტიკური აქტიურობა სპირალურობის გამო. ამ პოლიმერიზაციას უწოდებენ "ასიმეტრიულ სპირალურ-ქიროგენულ პოლიმერიზაციას".

შენიშვნა 4: ზოგიერთი პოლიმერიზაციისას ენანტიომერული პოლიმერული მოლეკულები თანაბარი რაოდენობით წარმოქმნება; თითოეული პოლიმერის მოლეკულა თავის ძირითად ჯაჭვში შეიცავს ერთი ტიპის ქირალობის ცენტრს, რომელიც არ გვხვდება საწყის მონომერში. შედეგად მიღებული პოლიმერი ოპტიკურად არააქტიურია და არ აქვს ადგილი ასიმეტრიულ ქიროგენულ პოლიმერიზაციას. ასეთ პოლიმერიზაციას ეწოდება "რაცემატის წარმომქმნელი ქიროგენული პოლიმერიზაცია".

Source | წყარო:

R. G. Jones and Union, Compendium of polymer terminology and nomenclature : IUPAC recommendations 2008. Cambridge: Royal Society Of Chemistry, 2009.