ქიმიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი

 

Saytzeff rule ზაიცევის წესი

Synonym: Zaitsev rule

Dehydrohalogenation of secondary- and tertiary-alkyl halides proceeds by the preferential removal of the β-hydrogen from the carbon that has the smallest number of hydrogens. Originally formulated by A. Saytzeff (Zaitsev) to generalize the orientation in β-elimination reactions of alkyl halides, this rule has been extended and modified, as follows: When two or more olefins can be produced in an elimination reaction, the thermodynamically most stable alkene will predominate. Exceptions to the Saytzeff rule are exemplified by the Hofmann rule.

მეორეული და მესამეული ალკილჰალოგენების დეჰიდროჰალოგენირება უპირატესად მიმდინარეობს β-წყალბადის მოხლეჩით იმ ნახშირბადიდან, რომელსაც აქვს წყალბადების ყველაზე მცირე რაოდენობა. ზაიცევის მიერ თავდაპირველად ჩამოყალიბებული ალკილჰალოგენების β-ელიმინირების რეაქციებში ორიენტაციის განზოგადებისთვის, ეს წესი გაფართოვდა და შეიცვალა შემდეგნაირად: როდესაც ორი ან მეტი ოლეფინი შეიძლება წარმოიქმნას ელიმინირების რეაქციაში, უპირატესად წარმოიქმნება თერმოდინამიკურად ყველაზე სტაბილური ალკენი. ზაიცევის წესის გამონაკლისები აღიწერება ჰოფმანის წესით.

See also: Markownikoff rule ასევე იხილეთ: მარკოვნიკოვის წესი
Source | წყარო:
PAC, 1994, 66, 1077 (Glossary of terms used in physical organic chemistry (IUPAC Recommendations 1994)) on page 1162