11.მე-11 ჯგუფის ელემენტები

11.1.სპილენძი, ვერცხლი და ოქრო

კითხვა:

როგორ ღებულობენ ძირითადად Cu²⁺-ის მარილებს? დაწერეთ შესაბამისი ქიმიური რეაქციების ტოლობები.

პასუხი:

 Cu²⁺-ის მარილები მიიღება სპილენძის ურთიერთქმედებით იმ მჟავებთან, რომელთა ანიონები მჟანგავია (რადგან ის ძაბვათა მწკრივში წყალბადის შემდეგაა მოთავსებული). ასეთებია კონცენტრირებული გოგირდმჟავა, განზავებული და კონცენტრირებული აზოტმჟავა. მარილმჟავაში სპილენძი იხსნება ჟანგბადის თანაობისას.

Cu²⁺-ის მარილები მიიღება აგრეთვე ოქსიდების, ჰიდროქსიდების და მისი ზოგიერთი მარილის მჟავასთან ურთიერთქმედებით:

3 CuS + 8 HNO₃→ 3 Cu(NO₃)₂ + 3S + 4 H₂O + 2 NO

სპილენძის ხსნად მარილზე H₂S-ის გატარებით მიიღება CuS (იხსნება მხოლოდ კონცენტრირებულ აზოტმჟავაში):

CuSO₄ + H₂S → CuS↓ + H₂SO₄