8.მე-8 ჯგუფის ელემენტები

8.1.რკინა

კითხვა:

რომელ ოქსიდებს წარმოქმნის რკინა? როგორ შეიძლება წარმოვადგინოთ შერეული ოქსიდი Fe₃O₄ სხვა სახით? რა გამოყენება აქვს ამ ოქსიდს?

პასუხი:

 ცნობილია შემდეგი გავრცელებული რკინის ოქსიდები: FeO - რკინა(II)-ის ოქსიდი (მინერალი ვიუსტიტი) შავი ფერისაა, ახასიათებს ფუძე ოქსიდის თვისებები. Fe₂O₃ - რკინა(III)-ის ოქსიდი (მურა ფერიდან შავ ფერამდე) არსებობს α- და γ-მოდიფიკაციების სახით: α-Fe₂O₃ (მინერალი ჰემატიტი) და  γ-Fe₂O₃ (მინერალი მაგემიტი).

α-Fe₂O₃-ს Al₂O₃-ის მსგავსი კრისტალური ფორმააქვს. α-Fe₂O₃ პარამაგნიტურია, ხოლო  γ-Fe₂O₃  - ფერომაგნიტური.

Fe₂O₃ - ხასიათდება სუსტი ამფოტერული თვისებით. Fe₂O₃-ის შელღობით ტუტე მეტალების კარბონატებთან მიიღება MFeO₂-ტიპის ნაერთები, რომლებსაც ფერიტები ეწოდება:

Fe₃O₄ - რკინა(II,III)-ის ოქსიდი - შერეული (რთული) ოქსიდი, რომელიც ერთდროულად შეიცავს რკინა(II)-ს და რკინა(III)-ს (მაგნეტიტი). მას რკინის ხენჯს უწოდებენ და ბუნებაში გვხვდება მინერალ მაგნეტიტის სახით. Fe₃O₄ შეიძლება ასე წარმოვადგინოთ: Fe²⁺(Fe³⁺O₂)₂. შესაბამისად, ის შეიძლება განვიხილოთ, როგორც ფერიტი.

რკინის ხენჯი გამოიყენება თერმიტების დასამზადებლად.

Fe₃O₄-ის მიღება შესაძლებელია Fe₂O₃-ის არასრული აღდგენით:

3 Fe₂O₃  + CO → 2 Fe₃O₄ + CO₂