ნობელიანტები ქიმიაში
ჯონ ფენი (John B. Fenn )
დაბადება: 1917-06-15 (ნიუ-იორკი, აშშ)
გარდაცვალება: 2010-12-10
ალმა–მატერი: ვირჯინიის თანამეგობრობის უნივერსიტეტი, რიჩმონდი, აშშ.
პრემია:2002
"ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების იდენტიფიკაციის მეთოდებისა და სტრუქტურული ანალიზის შემუშავებისათვის, კერძოდ კი ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების მას-სპექტომეტრული ანალიზის მეთოდების შემუშავებისათვის"
როდესაც ელექტრულად დამუხტული მოლეკულები - იონები - აჩქარებულია ელექტრული ველით, მათი სიჩქარე დამოკიდებულია იონის მუხტსა და წონაზე. იმ დროის გაზომვით, რომელიც იონებს გარკვეული მანძილის გასავლელად სჭირდებათ, ტესტში სხვადასხვა იონების არსებობა შეიძლება განისაზღვროს. თუმცა ამ მეთოდის გამოყენება დიდი ზომის მოლეკულებისათვის, ისეთებისათვის როგორიცაა ცილები, შეუძლებელი იყო, სანამ ისინი წარმოიქმნებოდნენ აირად მდგომარეობაში. 1988 წელს ჯონ ფენმა აჩვენა, რომ როდესაც საცდელ ნიმუშს ასხურებდნენ ელექტრული ველით, წარმოიქმნებოდა მცირე დამუხტული წვეთები, წყლის აორთქლების შემდეგ კი იონები აირად ფორმას ინარჩუნებენ.
ბიოგრაფია
ჯონ ფინი დაიბადა ნიუ-იორკში.
1940 წელს იენის უნივერსიტეტში მიიღო დოქტორის ხარისხი ქიმიაში.
1952 წელს შეუერთდა პრინსტონის უნივერსიტეტს.
1994 წელს ვირჯინიის უნივერსიტეტში პროფესორის პოსტი დაიკავა.
სტატია მომზადებულია ანა ნადირაშვილის მიერ