ნობელიანტები ქიმიაში

 

შერბუდ როულანდი (F. Sherwood Rowland )

 

დაბადება: 1927-06-28 (დელავერი, ოჰაიო, აშშ, აშშ)

გარდაცვალება: 2012-03-10

ალმა–მატერი: კალიფორნიის უნივერსიტეტი, ირვინი, აშშ

პრემია:1995

"ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"

 

 

დედამიწის ირგვლივ ატმოსფერო შეიცავს მცირე რაოდენობით ოზონს, რომელიც წარმოადგენს ჟანგბადის სამი ატომისგან შემდგარ მოლეკულას. ოზონმა დიდი როლი ითამაშა მზის ულტრაიისფერი გამოსხივების შთანთქმაში, ულტრაიისფერი სხივები უარყოფითად მოქმედებს დედამიწაზე. 1974 წელს მარიო მოლინამ და შერვუდ როულენდმა აჩვენეს, რომ CFC (ქლოროფტორნახშირბადები) აირები, ფრეონები, ზიანს აყენებენ ატმოსფეროში ოზონს. ფრეონებს მრავალი დანიშნულება ჰქონდათ, მათ შორის აეროზოლებში. ფრეონების გამოყენების შეზღუდვით, ოზონის შრის დაშლა შენელდა.

 

სტატია მომზადებულია ანა ნადირაშვილის მიერ