შეეკითხე მეცნიერს

კითხვა:

გამარჯობათ, თუ შეგიძლიათ მიპასუხეთ ასეთ შეკითხვაზე. როგორ განვსაზღვროთ მარტივად რამდენი გაუწყვილებელი ელექტრონი აქვს ელემენტის ატომს გარე შრეზე? აუცილებელია თუ არა ამისთვის ელექტრონულ-გრაფიკული ფორმულის აგება? გმადლობთ ყურადღებისათვის.
მერაბ გზირიშვილი

პასუხი:.

მარტივად, ელექტრონული კონფუგურაციის წერის გარეშე შემდეგნაირად შეგვიძლია მივხვდეთ, თუ რამდენი გაუწყვილებელი ელექტრონია განთავსებული.

განვიხილოთ პერიოდული სისტემის გრძელპერიოდიანი ვარიანტი.

დავიწყოთ მთავარი ქვეჯგუფის ელემენტებით. IA ჯგუფის და IIA ჯგუფის ელემენტები წარმოადგენენ S ელემენტებს, ანუ ისინი ავსებენ S ენერგეტიკულ ქვედონეს ე.ი. ns 1 და ns2 .

IIIA, IVA, VA, VIA, VIIA და VIIA ელემენტები წარმოდგენენ P ელემენტებს, ანუ ისინი ავსებენ P ენერგეტიკულ ქვედონს. ე.ი. ns2np1, ns 2np2, ns2np3, ns2np4, ns2np5, ns2np6 (აქ მხოლოდ იმის ცოდნაა საჭირო, თუ რამდენი ელექტრონი ეტევა S და P ენერგეტიკულ ორბიტალებზე და ჰუნდის შევსების წესი).

რაც შეეხება თანაური ქვეჯგუფის ანუ B ელემენტებს, აქაც შეიძლება მარტივი კანონზომიერების მოძებნა, ისე, რომ არ დავწეროთ ელემენტის ელექტრონული კონფიგურაცია. IIIB, IVB, VB, VIB, VIIB, VIIIB ( Fe ), VIIIB (Co ), VIIIB (Ni ), IB და IIB ჯგუფები. ეს ელემენტები ავსებენ მხოლოდ d ენერგეტიკულ ქვედონს. ე.ი. nd1ns2, nd2ns2, nd3ns2, nd4ns2, nd5ns2, nd 6ns2, nd7ns2, nd8ns2, nd9ns2, nd10ns2. აქ ვხვდებით მხოლოდ ორ გამონაკლისს-სპილენძი და ქრომი. მათი ბოლო შრის ელექტრონული კონფიგურაციია: 3d104s1 და 3d54s1 (აქ მხოლოდ იმის ცოდნაა საჭირო, თუ რამდენი ელექტრონი თავსდება S და d ენერგეტიკულ ორბიტალებზე და ჰუნდის შევსების წესი).

A ჯგუფი

გარე ენერგეტიკული შრე

გაუწყვილებელი ელექტრონების რაოდენობა

I

ns1

1

II

ns2

0

III

ns2np1

1

IV

ns2np2

2

V

ns2np3

3

VI

ns2np4

2

VII

ns2np5

1

VIII

ns2np6

0

B ჯგუფი

გარე ენერგეტიკული შრე

გაუწყვილებელი ელექტრონების რაოდენობა

III

nd1ns2

1

IV

nd2ns2

2

V

nd3ns2

3

VI

nd4ns2

4

VII

nd5ns2

5

VIII ( Fe )

nd6ns2

4

VIII (Co )

nd7ns2

3

VIII (Ni )

nd8ns2

2

I

nd9ns2

1

II

nd10ns2

0

Cu

3d104s1

1

Cr

3d54s1

6




შეკითხვას პასუხობს: ასისტენტ პროფესორი თეა მათითაიშვილი