ნობელიანტები ქიმიაში

 

წელი სახელი, გვარი თემატიკა
2020 ჯენიფერ დუდნა „გენომის რედაქტირების მეთოდის შემუშავებისთვის“
2020 ემანუელ შარპენტიე „გენომის რედაქტირების მეთოდის შემუშავებისთვის“.
2019 ჯონ გუდინაფი „ლითიუმ–იონის ელემენტის განვითარებისათვის“
2019 აკირა იოშინო „ლითიუმ-იონის ელემენტის განვითარებისათვის“
2019 სტენლი უიტინგამი „ლითიუმ-იონის ელემენტის განვითარებისთვის“
2018 ფრენსის არნოლდი „ფერმენტების მიმართული ევოლუციისთვის“
2018 გრეგორი უინთერი “პეპტიდებისა და ანტისხეულების ე.წ. „ფაგური ეკრანის“ მეთოდის შემუშავებასა და დახვეწაში“.
2018 ჯორჯ სმიტი “პეპტიდებისა და ანტისხეულების ე.წ. „ფაგური ეკრანის“ მეთოდის შემუშავებასა და დახვეწაში“.
2017 ჯეკი დუბოჩეტი “კრიო-ელექტრონული მიკროსკოპის შექმნისათვის, ხსნარებში ბიომოლეკულების სტრუქტურის მაღალი რეზოლუციით განსაზღვრისათვის“
2017 ხოაკიმ ფრანკი “კრიო-ელექტრონული მიკროსკოპის შექმნისათვის, ხსნარებში ბიომოლეკულების სტრუქტურის მაღალი რეზოლუციით განსაზღვრისათვის“
2017 რიჩარდ ჰერდენსონი “კრიო-ელექტრონული მიკროსკოპის შექმნისათვის, ხსნარებში ბიომოლეკულების სტრუქტურის მაღალი რეზოლუციით განსაზღვრისათვის“
2016 ბერნარდ ფერინგა „მოლეკულური მანქანების დიზაინისა და სინთეზისათვის“
2016 ჟან პიერ სოავჟი „მოლეკულური მანქანების დიზაინისა და სინთეზისთვის“
2016 ფრეიზერ სტოდარტი „მოლეკულური მანქანების დიზაინისა და სინთეზისთვის“
2015 თომას ლინდალი „დნმ–ის აღდგენის პროცესის შესწავლისათვის“
2015 აზიზ სანკარი „დნმ-ის აღდგენის პროცესის შესწავლისთვის“
2015 პოლ მოდრიჩი „დნმ-ის აღდგენის პროცესის შესწავლისთვის“
2014 უილიამ მიორნერი „მაღალი რეზოლუციის მქონე ფლუორესცენტული მიკროსკოპის შექმნისათვის“
2014 ერიკ ბეციგი „მაღალი რეზოლუციის მქონე ფლუორესცენტული მიკროსკოპის შექმნისათვის“
2014 სტეფან ჰილ „მაღალი რეზოლუციის მქონე ფლუორესცენტრული მიკროსკოპის შექმნისთვის“
2013 არიე ვარშელი „რთული ქიმიური სისტემების მოდელების განვითარებისათვის“
2013 მარტინ კარპლუსი „რთული ქიმიური სისტემების მოდელების განვითარებისთვის“
2013 მაიკლ ლევიტი „რთული ქიმიური სისტემების მოდელების განვითარებისთვის“
2012 რობერტ ლეფკოვიცი „G-პროტეინთან დაკავშირებული რეცეპტორების შესწავლისთვის“
2012 ბრაიან კობილკა „G-პროტეინთან დაკავშირებული რეცეპტორების შესწავლისათვის“
2011 დენ შეხტმანი „კვაზიკრისტალების აღმოჩენისათვის“
2010 რიჩარდ ჰეკი "რთული მოლეკულების აგების მიზნით ნახშირბადატომების ერთმანეთთან შეერთების ახალი, უფრო ეფექტური გზის შემუშავებისათვის, რომელიც აუმჯობესებს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას.  " 
2010 ეი-იჩი ნეგიში "რთული მოლეკულების აგების მიზნით ნახშირბადატომების ერთმანეთთან შეერთების ახალი, უფრო ეფექტური გზის შემუშავებისათვის, რომელიც აუმჯობესებს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას." 
2010 აკირა სუძუკი "რთული მოლეკულების აგების მიზნით ნახშირბადატომების ერთმანეთთან შეერთების ახალი, უფრო ეფექტური გზის შემუშავებისათვის, რომელიც აუმჯობესებს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას." 
2009 ვენკატრამან რამაკრიშნანი "რიბოსომების სტრუქტურისა და ფუნქციის შესწავლისათვის"
2009 თომას სტეიცი "რიბოსომების სტრუქტურისა და ფუნქციის შესწავლისათვის"
2009 ადა იონათი   "რიბოსომების სტრუქტურისა და ფუნქციის შესწავლისათვის"
2008 ოსამუ შიმომურა "მწვანე ფლუორესცენტული ცილის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის" 
2008 მარტინ ჩალფი "მწვანე ფლუორესცენტული ცილის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის" 
2008 როჯერ ციენი "მწვანე ფლუორესცენტული ცილის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის" 
2007 გერხარდ ერტლი "მყარი სხეულების ზედაპირზე ქიმიური პროცესების შესწავლისათვის"
2006 როჯერ კორნბერგი "გენეტიკური ინფორმაციის უჯრედებით კოპირების მექანიზმის შესწავლისათვის"  
2005 რობერტ გრაბსი "ორგანულ სინთეზში მეტათეზისის მეთოდის განვითარებაში წვლილისათვის" 
2005 რიჩარდ შროკი "ორგანულ სინთეზში მეტათეზისის მეთოდის განვითარებაში წვლილისათვის" 
2005 ივ შოვინი   "ორგანულ სინთეზში მეტათეზისის მეთოდის განვითარებაში წვლილისათვის" 
2004 აარონ ჩეჰანოვერი “ცილების დეგრადაციის შაუმავლის - უბიკვიტინის აღმოჩენისათვის“ 
2004 აბრამ გერშკო “ცილების დეგრადაციის შაუმავლის - უბიკვიტინის აღმოჩენისათვის“ 
2004 ირვინ როუზი  

“ცილების დეგრადაციის შუამავლის - უბიკვიტინის აღმოჩენისათვის“ 

2003 პიტერ ეგრი წყლის არხის აღმოჩენისათვის. 
2003 როდერიკ მაკინონი იონური არხების სტრუქტურისა და მექანიზმის აღმოჩენისათვის
2002 ჯონ ფენი "ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების იდენტიფიკაციის მეთოდებისა და სტრუქტურული ანალიზის შემუშავებისათვის, კერძოდ კი ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების მას-სპექტომეტრული ანალიზის მეთოდების შემუშავებისათვის"
2002 კოიჩი ტანაკა "ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების იდენტიფიკაციის მეთოდებისა და სტრუქტურული ანალიზის შემუშავებისათვის, კერძოდ კი ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების მას-სპექტომეტრული ანალიზის მეთოდების შემუშავებისათვის"
2002 კურტ ვიუტრიხი "ხსნარებში ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების სამგანზომილებიანი სტრუქტურების დადგენისათვის ბმრ-სპექტომეტრიის გამოყენების შესაძლებლობის შემუშავებისათვის"
2001 უილიამ ნოულზი „ჟანგვის რეაქციებში ქირალური კატალიზატორების გამოყენებისათვის„
2001 რიოჯი ნოიორი „ჟანგვის რეაქციებში ქირალური კატალიზატორების გამოყენებისათვის”
2001 ბარი შარპლესი   „აღდგენის რეაქციებში ქირალური კატალიზატორების გამოყენებისათვის”
2000 ალან ჰიგერი "პოლიმერების გამტარობის აღმოჩენისათვის"
2000 ალან მაკდიარმიდი "პოლიმერების გამტარობის აღმოჩენისათვის"
2000 ჰიდეკი შირაკავა   "პოლიმერების გამტარობის აღმოჩენისათვის"
1999 ახმედ ზევეილი   "გარდამავალი მდგომარეობების შესწავლისათვის, რომლებიც მიიღება ქიმიური რეაქციების დროს ფემტოწამი ტექნიკის გამოტემენებისას."
1998 მალტერ კონი "სიმკვრივის ფუნქციონალის თეორიის განვითარებისათვის"  
1998 ჯონ პოპლი "სიმკვრივის ფუნქციონალის თეორიის განვთარებისათვის"
1997 პოლ ბოიერი "ენზიმური მექანიზმის ახსნისათვის, რომელიც საფუძვლად უდევს ადენოზინ-ფოსფატის სინთეზს. "
1997 ჯონ უოკერი "ენზიმური მექანიზმის ახსნისათვის, რომელიც საფუძვლად უდევს ადენოზინ-ფოსფატის სინთეზს. "
1997 იენს სკოუ   "იონ გადამცენი ენზიმის აღმოჩენისათვის"
1996 რობერტ ქერლი "ფულერენების აღმოჩენისათვის"
1996 ჰაროლდ კროტო "ფულერენების აღმოჩენისათვის"
1996 რიჩარდ სმელი   "ფულერენების აღმოჩენისათვის"
1995 პაულ კრუტცენი "ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"
1995 მატიო მოლინა "ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"
1995 შერბუდ როულანდი "ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"
1994 ჯორჯ ოლა “ნახშირბადების ქიმიაში შეტანილი წვლილისთვის“
1993 ქერი მულისი “პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქციის (PCR) მეთოდის შემუშავებისათვის“
1993 მაიკლ სმითი “ოლიგონუკლეოტიდზე დაფუძნებული, მიმართული მუტაგენეზის ჩამოყალიბებასა და ცილების კვლევების განვითარებაში შეტანილი წვლილისათვის“
1992 რუდოლფ მარკუსი "ქიმიურ სისტემებში ელეტქრონის გადატანის რეაქციების თეორიაში წვლილისათვის"
1991 რიჰარდ ერნსტი "მაღალი სიზუსტის ბირთვულ მაგნიტური რეზონანსული სპექტრომეტრიის მეთოდოლოგიის განვითარებაში წვლილისათვის"
1990 ელაის ჯეიმს კორი "ორგანული სინთეზის თეორიისა და მეთოდოლოგიის განვითარებისათვის"  
1989 სიდნი ოლტმენი "რიბონუკლეიმჟავების კატალიზური თვისებების აღმოჩენისათვის"
1989 ტომას რობერტ ჩექი "რიბონუკლეიმჟავების კატალიზური თვისებების აღმოჩენისათვის"
1988 იოჰან დაიზენჰოფერი "ფოტოსინთეზური სარეაქციო ცენტრის სამგანზომილებიანი სტრუქტურის დადგენისათვის"
1988 რობერტ ჰუბერი "ფოტოსინთეზური სარეაქციო ცენტრის სამგანზომილებიანი სტრუქტურის დადგენისათვის"
1988 ჰარმუტ მიხელი   "ფოტოსინთეზური სარეაქციო ცენტრის სამგანზომილებიანი სტრუქტურის დადგენისათვის"
1987 დონალდ ჯეიმს კრამი "მაღალი შერჩევითობის სტრუქტურულ-სპეციფიკური ურთიერთქმედების მოლეკულების შემუშავება და გამოყენებისათვის"
1987 ჟან მარი ლენი "მაღალი შერჩევითობის სტრუქტურულ-სპეციფიკური ურთიერთქმედების მოლეკულების შემუშავება და გამოყენებისათვის"
1987 ჩარლზ პედერსენი "მაღალი შერჩევითობის სტრუქტურულ-სპეციფიკური ურთიერთქმედების მოლეკულების შემუშავება და გამოყენებისათვის"
1986 დადლი რობერტ ჰერშბახი “ქიმიური ელემენტარული პროცესების დინამიკაში შეტანილი წვლილისათვის“
1986 იუან ლი "ქიმიური ელემენტარული პროცესების დინამიკაში შეტანილი წვლილისათვის"
1986 ჯონ პოლანი “ქიმიური ელემენტარული პროცესების დინამიკაში შეტანილი წვლილისათვის“
1985 ჰერბერტ აარონ ჰაუტმანი "კრისტალის სტრუქტურის განსაზღვრის პირდაპირი მეთოდების შემუშავებისათვის"
1985 ჯერომ კარლე “კრისტალის სტრუქტურის განსაზღვრაის პირდაპირი მეთოდების შემუშავებისათვის“
1984 რობერტს ბრიუს  მერიფილდი  "მყარ მატრიცებზე ქიმიური სინთეზის მეთოდოლოგიის შემუშავებისთვის"
1983 ჰენრი ტაუბე " ელექტრონების გადაცემის რეაქციის შემუშავებისთვის, განსაკუთრებით მეტალის კომპლექსებში"  
1982 აარონ კრული "კრისტალოგრაფიული ელექტრონული მიკროსკოპის განვითარებისა და ბიოლოგიურად მნიშვნელოვანი ნუკლეინის მჟავა-ცილოვანი კომპლექსების სტრუქტურული შესწავლისათვის"
1981 კენიტი ფუკუი   "ქიმიური რეაქციის მიმდინარეობის თეორიის შექმნისათვის"
1981 როალდ ჰოფმანი "ქიმიური რეაქციის მიმდინარეობის თეორიის შექმნისათვის"
1980 პაულ ბერგი "ფუნდამენტური გამოკვლევებისათვის ნუკლეინმჟავების ბიოქიმიური თვისებების, განსაკუთრებით რეკომბინირებული დნმ თავისებურებების, კვლევის სფეროში"
1980 უოლტერ გილბერტი "ფუნდამენტური გამოკვლევებისათვის ნუკლეინმჟავების ბიოქიმიური თვისებების, განსაკუთრებით რეკომბინირებული დნმ თავისებურებების, კვლევის სფეროში"
1980 ფრედერიკ სანგერი "ფუნდამენტური გამოკვლევებისათვის ნუკლეინმჟავების ბიოქიმიური თვისებების, განსაკუთრებით რეკომბინირებული დნმ თავისებურებების, კვლევის სფეროში"
1979 ჰერბერტ ჩარლზ ბრაუნი "რთული ბორ- და ფოსფორნაერთების ორგანული სინთეზის ახალი მეთოდების შემუშავებისათვის"
1979 გეორგ ფიტიგი “ორგანული სინთეზის მნიშვნელოვან რეაგენტებში ბორ და ფოსფორ შემცველი ნაერთების გამოყენებისათვის“.
1978 პიტერ მიჩელი "ღვაწლისათვის ბიოლოგიური ენერგიის გადატანის პროცესის დახასიათებაში, ქემიოსმოსური თეორიის შექმნის საშუალებით"
1977 ილია პრიგოჟინი   "შეუქცევადი პროცესების თერმოდინამიკაში, განსაკუთრებით დისიპატიური სტრუქტურების თეორიაში, შესრულებული ნაშრომებისათვის"  
1976 უილიამ ლიფსკომი   "ბორანების (ბორჰიდრიტები) სტრუქტურის დარგში კვლევებისათვის, რომელმაც ახსნა ქიმიური ბმების პრობლემა. "  
1975 ჯონ უორკაპ კორნფორთი   "ფერმანტული კატალიზური რეაქციების სტერეოქიმიის კვლევისათვის"  
1975 ვლადიმირ პრელოგი   "ორგანული მოლეკულებისა და რეაქციების სტერეოქიმიის სფეროში გამოკვლევებისათვის"  
1974 პოლ ჯონ ფლორი "მაკრომოლეკულების ფიზიკური ქიმიის თეორისა და პრაქტიკის სფეროში ფუნდამენტალური მიღწევებისათვის"
1973 ერნსტ ოტო "ნოვატორული, ერთმანეთთნ კავშირის გარეშე, მეტალორგანული, ე.წ. სენდვიჩურ, ნაერთების სფეროში შესრულებული შრომისათვის
1973 ჯეფრი უილკინსონი "ნოვატორული, ერთმანეთთნ კავშირის გარეშე, მეტალორგანული, ე.წ. სენდვიჩურ, ნაერთების სფეროში შესრულებული შრომისათვის
1972 კრისტიან ბემერ ანფინსენი   "შრომებისათვის, რომლებშიც შესწავლილია რიბონუკლეაზა, განსაკუთრებით ამინომჟავების თანმიმდევრობა და მათი ბიოლოგიური აქტიური კონფერმენტების ურთიერთდამოკიდებულება"
1972 სტანფორდ მური "ქიმიურ სტრუქტურასა და რიბონუკლეაზას მოლეკულის აქტიური ცენტრის კატალიზურ მოქმედებას შორის კავშირის დადგენაში შეტანილი წვლილისათვის "
1972 უილიამ ჰაუარდ სტაინი   "ქიმიურ სტრუქტურასა და რიბონუკლეაზას მოლეკულის აქტიური ცენტრის კატალიზურ მოქმედებას შორის კავშირის დადგენაში შეტანილი წვლილისათვის "
1971 გერჰარდ ჰერცბერგი   "მისი წვლილისათვის მოლეკულების, განსაკუთრებით რადიკალების, ელექტრონული სტრუქტურისა და აღნაგობის გაგებაში "  
1970 ლუის ფედერიკო ლელუარი   "პირველი შაქრის ნუკლეოტიდის აღმოჩენისათვის და მისი ფუნქციის შესწავლისათვის შაქრის გარდაქმნასა და რთული ნახშირწყლების ბიოსინთეზში"
1969 დერეკ ჰაროლდ რიჩარდ ბარტონი "შეტანილი წვლილისათვის კონფორმაციის კონცეფციის განვითარებასა და მისი გამოყენებისათვის ქიმიაში"
1969 ოდ ჰასელი "შეტანილი წვლილისათვის კონფორმაციის კონცეფციის განვითარებასა და მისი გამოყენებისათვის ქიმიაში"
1968 ლარს ონსაგერი   შეუქცევად პროცესებში ურთიერთქმედების თანაფარდობის აღმოჩენისათვის, რომელთაც აქვთ პრინციპული მნიშვნელობა თერმოდინამიკის შეუქცევადი პროცესებისათვის"
1967 მანფერდ ეიგენი "ექსტრემალურად სწარაფი რეაქციების შესწავლისათვის, რომლებიც სტიმულირდებიან წონასწორობის დარღვევით გამოწვეული მოკლე იმპულსის ენერგიის ზემოქმედებით"
1967 რომალდ ჯორჯ რეიფორდ ნორიში   "მათ მიერ ჩატარებული კვლევებისათვის ზესწრაფი რეაქციების სფეროში მოლეკულური წონასწორობის დარღვევით ძლიერ მოკლე იმპულსებით"
1967 ჯორჯ პორტერი   "მათ მიერ ჩატარებული კვლევებისათვის ზესწრაფი რეაქციების სფეროში მოლეკულური წონასწორობის დარღვევით ძლიერ მოკლე იმპულსებით"
1966 რობერტ სანდერონ მალიკენი "ფუნდამენტური შრომისათვის ქიმიურ ბმებსა და მოლეკულის ელექტრონულ სტრუქტურებზე, განხორციელებული მოლეკულური ორბიტალების მეთოდით"
1965 რობერტ ბიორნს ვუდვორდი "ორგანულ სინთესზში უდიდესი წვლილის შეტანისათვის"
1964 დოროთი კროუფორს ჰოჯკინი "ბიოლოგიურად აქტიური ნაერთების ტენტგენის სხივებით სტრუქტურის დადგენისათვის"
1963 კარლ ციგლერი "იზოტაქტიკური პოლიეთილენის აღმოჩენისათვის"  
1963 ჯულიო ნატა “მაღალმოლეკულური პოლიმერების ქიმიისა და ტექნოლოგიის დარგში აღმოჩენებისათვის“.
1962 მაქს ფერდინანდ პერუქსი "გლობულარული ცილების სტრუქტურის შესწავლისათვის"
1962 ჯონ კოდერ ქენდრიუ “გლობულარული ცილების სტრუქტურის კვლევისათვის“
1961 მელვინ კალვინი "მცენარეების მიერ ნახშირბადის დიოქსიდის ათვისებასთან დაკავშირებული კვლევებისათვის"
1960 უილარდ ფრენკ ლიბი   "ნახშირბად-14 გამოყენებით არქეოლოგიაში, გეოლოგიაში, ტეოფიზიკაში და მეცნიერების სხვა დარგებში ასაკის დადგენის მეთოდის შემოღებაისათვის"
1959 იაროსლავ ჰეიროვსკი   "ანალიზის პოლაროგრაფიული მეთოდის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის"
1958 ფრედერიკ სანგერი ცილების, განსაკუთრებით კი ინსულინის, სტრუქტურის დადგენისათვის"
1957 ალექსანდერე რობერტ ტოდი   "ნუკლეოტიდებსა და ნუკლეოტიდურ თანაენზიმებზე კვლევებისათვის"
1956 სირილ ნორმან ჰინშელვუდი "ქიმიური რეაქციების მექანიზმების სფეროში კვლევებისათვის". 
1956 ნიკოლოზ სემიონოვი  "ქიმიური რეაქციების მექანიზმების სფეროში კვლევებისათვის". 
1955 ვინსენტ დიუ ვინო "ბიოლოგიურად აქტიურ ნაერთებზე ნაშრომისათვის, პირველ რიგში პოლიპეპტიდური ჰორმონის პირველად განხორციელებული სინთეზისათვის. 
1954 ლაინუს კარლ პოლინგი ქიმიური ბმის ბუნების შესწავლასა და მისი გამოყენებისათვის ნაერთის სტრუქტურის დადგენაში.
1953 გერმან შტაუდერინგი მაღალმოლეკულური ნაერთების ქიმიის დაგრდში გამოკვლევებისათვის.
1952 არჩერ ჯონ პორტერ მარტინი გამანაწილებელი ქრომატოგრაფოფიის აღმოჩენისათვის
1952 რიჩარდ ლოურენც მილინგტონ სინგი გამანაწილებელი ქრომატოგრაფოფიის აღმოჩენისათვის
1951 ედუინ მატისონ მაკმილანი ტრანსურანული ელემენტების ქიმიის სფეროში აღმოჩენებისათვის  
1951 გლენ თეოდორ სიბორგი   ტრანსურანული ელემენტების ქიმიის სფეროში აღმოჩენებისათვის  
1950 ოტო დილსი დიენური სინთეზის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის
1950 კურტ ალდერი   დიენური სინთეზის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის
1949 უილიამ ფრენსის ჯიოკი   "ქიმიურ დინამიკაში გაწეული წვლილისათვის, განსაკუთრების მის იმ სფეროში, რომელიც შეისწავლის ნაერთების ქცევას ექსპერიმენტალურად დაბალ ტემპერატურებზე. "
1948 არნე ტისელიუსი   "გამოკვლებებისათვის ელექტროფორეზისა და ადსორბციული ანალიზის სფეროში, განსაკუთრებით ცილების შრატის კომპლექსური ბუნების აღმოჩენისათვის"
1947 რობერტ რობინსონი   "დიდი ბიოლოგიური მნიშვნელობის მცენარეული პროდუქტების, განსაკუთრების ალკალოიდების, გამოკვლევისათვის"
1946 ჯეიმზ ბაჩელერ სამნერი   ფერმენტების კრისტალიზაციის მეთოდის აღმოჩენისათვის
1946 ჯონ ჰაუარდ ნორთროპი ვირუსის ცილების სუფთა სახით მიღებისათვის
1946 უენდელ მერედით სტენლი ვირუსის ცილების სუფთა სახით მიღებისათვის
1945 არტური ვირტანენი   "პრემია ენიჭება მიღწევებისათვის სოფლის მეურნეობისა და მკვებავი ნაერთების ქიმიში, განსაკუთრებით საკვების კონსერვაციის მეთოდისათვის". 
1944 ოტო ჰანი მძიმე ბირთვების გახლეჩის აღმოჩენისათვის
1943 გეორგ ჰევეში "ქიმიური პროცესების შესწავლაში ნიშანდებული ატომების გამოყენებისათვის".
1942 პრემია არ გაცემულა  
1941 პრემია არ გაცემულა  
1940 ლეოპოლდ რუჟიჩკა   "პოლიმეთილებებისა და მაღალ ტერპენებზე ჩატარებული კვლევებისათვის" 
1939 ადოლფ ბუტენანდტი   „სასქესო ჰორმონებზე ქიმიაში ჩატარებული კვლევებისათვის“ 
1938 რიხარდ კუნი   „კაროტინოიდების და ვიტამინების გამოკვლევისათვის“ 
1937 უოლტერ ნორმან ჰოუორთი „ნახშირწყლებისა და C ვიტამინის გამოკვლევისათვის“ 
1937 პაულ კარერი "კაროტინოიდების, ფლავინების, A და B2 ვიტამინების გამოკვლევისათვის “ 
1936 პეტერ იოზეფ ვილჰელმ დებაი „დიპოლური მომენტისა და რენტგენული სხივების და გაზებში ელექტრონთა დიფრაქციის გამოკვლევისათვის, რამაც მოლეკულური სტრუქტურების დადგენაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა“ 
1935 ფრედერიკ ჟოლიო-კიური „ახალი რადიოაქტიური ნივთიერებების სინთეზისათვის“ 
1935 ირენ ჟოლიო-კიური „ახალი რადიოაქტიური ნივთიერებების სინთეზისათვის“ 
1934 ჰაროლდ იური   „მძიმე წყალბადის აღმოჩენისთვის“ 
1933 პრემია არ გაცემულა 
1932 ირვინგ ლენგმიური   „ქიმიაში ზედაპირული მოვლენების სფეროში აღმოჩენებისა და კვლევებისათვის“ 
1931 კარლ ბოში   „მაღალი წნევის მეთოდების ქიმიაში დანერგვისა და განვითარებისათვის“ 
1931 ფრიდრიხ ბერგიუსი „მაღალი წნევის მეთოდების ქიმიაში დანერგვისა და განვითარებისათვის“ 
1930 ჰანს ფიშერი „შრომებისთვის სისხლის და მცენარეთა მღებავი ნივთიერების სტრუქტურისთვისა და ჰემინის სინთეზის კვლევისათვის“ 
1929 ართურ ჰარდენი   „შაქრის ფერმენტაციისა და ფერმენტული დუღილის გამოკვლევისათვის“ 
1929 ჰანს კარლ ავგუსტ სიმონ ფონ ეილერ-კელპინი „შაქრის ფერმენტაციისა და ფერმენტული დუღილის გამოკვლევისათვის“ 
1928 ადოლფ ვინდაუსი   სტერინებისა და მისი ვიტამინთა ჯგუფთან ბმების აღნაგობის შესწავლისათვის“ 
1927 ჰაინრიხ ოტო ვილანდი   „ნაღვლის მჟავასა და მის მსგავს ნივთიერებათა აღნაგობის დასადგენად ჩატარებული კვლევებისათვის“ 
1926 თეოდორ სვედბერგი   "დისპერსიული სისტემების სფეროში ჩატარებული კვლევებისთვის“ 
1925 რიხარდ ზიგმონდი „კოლოიდური ხსნარების ჰეტეროგენული ბუნების დადგენისათვის და ამასთან დაკავშირებით იმ მეთოდთა შემუშავებისთვის, რომელთაც ფუნდამენტური მნიშვნელობა ჰქონდათ თანამედროვე კოლოიდურ ქიმიაში“
1924 პრემია არ გაცემულა  
1923 ფრიც პრეგლი „ორგანული ნივთიერებათა მიკროანალიზური მეთოდის აღმოჩენისათვის“ 
1922 ფრანსის უილიამ ასტონი „მის მიერვე გამოგონილი მას-სპექტროგრაფის დახმარებით დიდი რაოდენობით არარადიოაქტიული ელემენტთა იზოტოპების აღმოჩენისათვის და მთელი რიცხვების წესის ფორმულირებისათვის “
1921 ფრედერიკ სოდი „რადიოაქტიული ნივთიერებათა ქიმიის განვითარებისათვის იზოტოპების წარმოშობისა და ბუნების გამოკვლევისათვის“
1920 ვალთერ ფრიდრიხ ჰერმან ნერნსტი   „თერმოქიმიაში მისი შრომების აღიარებისათვის“ 
1919 პრემია არ გაცემულა   
1918 ფრიც ჰაბერი „ამიაკის სინთეზისათვის მისი შემადგენელი ელემენტეგისაგან“
1917 პრემია არ გაცემულა  
1916 პრემია არ გაცემულა  
1915 რიხარდ ვილშტეტერი   „მცენარეული სამყაროს მღებავი ნივთიერებების, განსაკუთრებით ქლოროფილის გამოკვლევისათვის“ 
1914 თეოდორ უილიამ რიჩარდზი   „ქიმიურ ელემენტთა ატომური მასები ზუსტი დადგენისათვის" 
1913 ალფრედ ვერნერი   „არაორგანულ ქიმიაში ატომებისა და მოლეკულების ბმების ბუნების დადგენისათვის“ 
1912 ვიქტორ გრინიარი „ორგანული ქიმიის განვითარებაში მნიშვნელოვანი რეაქტივის - გრინიარის აღმოჩენისათვის“ 
1912 პოლ საბატიე „წვრილდისპერსული მეტალების თანაობისას ორგანული ნაერთების ჰიდროგენიზაციის მეთოდის აღმოჩენისთვის, რაც მნიშვნელოვანი სტიმული იყო ორგანული ქიმიის განვითარებისათვის“ 
1911 მარი სკლოდოვსკა-კიური  „ქიმიის განვითარებაში წვლილის შეტანისათვის: ელემენტების რადიუმისა და პოლონიუმის აღმოჩენისათვის, რადიუმის გამოყოფისათვის, მისი ბუნებისა და ნაერთების შესწავლისათვის“ 
1910 ოტო ვალახი "ორგანული ქიმიის და ქიმიური მრეწველობის განვითარებაში მისი მიღწევების და აგრეთვე მის მიერ ალიციკლური ნაერთების სფეროში ჩატარებული სამუშოებისათვის“ 
1909 ვილჰელმ ოსტვალდი   „რეაქციათა სიჩქარეებისა და ქიმიური წონასწორობის მართვის პრინციპების კვლევისა და კატალიზმში ჩატარებული სამუშაოების წვლილის აღიარებისთვის“ 
1908 ერნესტ რეზერფორდი   „ქიმიაში რადიოაქტიური ნივთიერების ელემენტთა გახლეჩვის სფეროში მის მიერ ჩატარებული კვლევისათვის" 
1907 ედუარდ ბუხნერი   "უჯრედგარეთა ფერმეტაციის აღმოჩენისა და ბიოქიმიაში ჩატარებული სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოებისთვის“ 
1906 ანრი მუასანი "ელემენტ ფტორის მიღებისა და ლაბორატორულ და სამრეწველო პრაქტიკაში ელექტროღუმელის შეტანისათვის, რომელსაც მის პატივსაცემეად მისი სახელი მიენიჭა" 
1905 ადოლფ ბაიერი "ორგანული საღებავებისა და ჰიდროარომატულ ნაერთებზე ჩატარებული სამუშაოების შედეგად ორგანული ქიმიისა და ქიმიური მრეწველობის განვითარებაში შეტანილი წვლილისთვის"
1904 სერ უილიამ რამზაი „ატმოსფეროში სხვადასხვა ინერტული აირების აღმოჩენისა და პერიოდულ სისტემაში მათი მდებარეობის განსაზღვრისათვის“ 
1903 სვანტე ავგუსტ არენიუსი „პრემია მიენიჭა ქიმიის განვითარებაში მისი ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის განსაკუთრებული მნიშვნელობისთვის" 
1902 ემილ ფიშერი „საქარიდული და პურინული ჯგუფის შემცველი ნივთიერებების სინთეზისთვის ჩატარებული ექსპერიმენტებისთვის“
1901 იაკობ ჰედრიკ ვატნ ჰოფი "პრემია მიენიჭა ხსნარებში ოსმოსური წნევის და ქიმიური დინამიკის განსაკუთრებული მნიშვნელობის აღმოჩენისთვის"

 

წელი სახელი, გვარი თემატიკა
1982 აარონ კრული "კრისტალოგრაფიული ელექტრონული მიკროსკოპის განვითარებისა და ბიოლოგიურად მნიშვნელოვანი ნუკლეინის მჟავა-ცილოვანი კომპლექსების სტრუქტურული შესწავლისათვის"
2004 აარონ ჩეჰანოვერი “ცილების დეგრადაციის შაუმავლის - უბიკვიტინის აღმოჩენისათვის“ 
2004 აბრამ გერშკო “ცილების დეგრადაციის შაუმავლის - უბიკვიტინის აღმოჩენისათვის“ 
2009 ადა იონათი   "რიბოსომების სტრუქტურისა და ფუნქციის შესწავლისათვის"
1905 ადოლფ ბაიერი "ორგანული საღებავებისა და ჰიდროარომატულ ნაერთებზე ჩატარებული სამუშაოების შედეგად ორგანული ქიმიისა და ქიმიური მრეწველობის განვითარებაში შეტანილი წვლილისთვის"
1939 ადოლფ ბუტენანდტი   „სასქესო ჰორმონებზე ქიმიაში ჩატარებული კვლევებისათვის“ 
1928 ადოლფ ვინდაუსი   სტერინებისა და მისი ვიტამინთა ჯგუფთან ბმების აღნაგობის შესწავლისათვის“ 
2015 აზიზ სანკარი „დნმ-ის აღდგენის პროცესის შესწავლისთვის“
2019 აკირა იოშინო „ლითიუმ-იონის ელემენტის განვითარებისათვის“
2010 აკირა სუძუკი "რთული მოლეკულების აგების მიზნით ნახშირბადატომების ერთმანეთთან შეერთების ახალი, უფრო ეფექტური გზის შემუშავებისათვის, რომელიც აუმჯობესებს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას." 
2000 ალან მაკდიარმიდი "პოლიმერების გამტარობის აღმოჩენისათვის"
2000 ალან ჰიგერი "პოლიმერების გამტარობის აღმოჩენისათვის"
1957 ალექსანდერე რობერტ ტოდი   "ნუკლეოტიდებსა და ნუკლეოტიდურ თანაენზიმებზე კვლევებისათვის"
1913 ალფრედ ვერნერი   „არაორგანულ ქიმიაში ატომებისა და მოლეკულების ბმების ბუნების დადგენისათვის“ 
1906 ანრი მუასანი "ელემენტ ფტორის მიღებისა და ლაბორატორულ და სამრეწველო პრაქტიკაში ელექტროღუმელის შეტანისათვის, რომელსაც მის პატივსაცემეად მისი სახელი მიენიჭა" 
1929 ართურ ჰარდენი   „შაქრის ფერმენტაციისა და ფერმენტული დუღილის გამოკვლევისათვის“ 
2013 არიე ვარშელი „რთული ქიმიური სისტემების მოდელების განვითარებისათვის“
1948 არნე ტისელიუსი   "გამოკვლებებისათვის ელექტროფორეზისა და ადსორბციული ანალიზის სფეროში, განსაკუთრებით ცილების შრატის კომპლექსური ბუნების აღმოჩენისათვის"
1945 არტური ვირტანენი   "პრემია ენიჭება მიღწევებისათვის სოფლის მეურნეობისა და მკვებავი ნაერთების ქიმიში, განსაკუთრებით საკვების კონსერვაციის მეთოდისათვის". 
1952 არჩერ ჯონ პორტერ მარტინი გამანაწილებელი ქრომატოგრაფოფიის აღმოჩენისათვის
1999 ახმედ ზევეილი   "გარდამავალი მდგომარეობების შესწავლისათვის, რომლებიც მიიღება ქიმიური რეაქციების დროს ფემტოწამი ტექნიკის გამოტემენებისას."
2001 ბარი შარპლესი   „აღდგენის რეაქციებში ქირალური კატალიზატორების გამოყენებისათვის”
2016 ბერნარდ ფერინგა „მოლეკულური მანქანების დიზაინისა და სინთეზისათვის“
2012 ბრაიან კობილკა „G-პროტეინთან დაკავშირებული რეცეპტორების შესწავლისათვის“
1979 გეორგ ფიტიგი “ორგანული სინთეზის მნიშვნელოვან რეაგენტებში ბორ და ფოსფორ შემცველი ნაერთების გამოყენებისათვის“.
1943 გეორგ ჰევეში "ქიმიური პროცესების შესწავლაში ნიშანდებული ატომების გამოყენებისათვის".
1953 გერმან შტაუდერინგი მაღალმოლეკულური ნაერთების ქიმიის დაგრდში გამოკვლევებისათვის.
2007 გერხარდ ერტლი "მყარი სხეულების ზედაპირზე ქიმიური პროცესების შესწავლისათვის"
1971 გერჰარდ ჰერცბერგი   "მისი წვლილისათვის მოლეკულების, განსაკუთრებით რადიკალების, ელექტრონული სტრუქტურისა და აღნაგობის გაგებაში "  
1951 გლენ თეოდორ სიბორგი   ტრანსურანული ელემენტების ქიმიის სფეროში აღმოჩენებისათვის  
2018 გრეგორი უინთერი “პეპტიდებისა და ანტისხეულების ე.წ. „ფაგური ეკრანის“ მეთოდის შემუშავებასა და დახვეწაში“.
1986 დადლი რობერტ ჰერშბახი “ქიმიური ელემენტარული პროცესების დინამიკაში შეტანილი წვლილისათვის“
2011 დენ შეხტმანი „კვაზიკრისტალების აღმოჩენისათვის“
1969 დერეკ ჰაროლდ რიჩარდ ბარტონი "შეტანილი წვლილისათვის კონფორმაციის კონცეფციის განვითარებასა და მისი გამოყენებისათვის ქიმიაში"
1987 დონალდ ჯეიმს კრამი "მაღალი შერჩევითობის სტრუქტურულ-სპეციფიკური ურთიერთქმედების მოლეკულების შემუშავება და გამოყენებისათვის"
1964 დოროთი კროუფორს ჰოჯკინი "ბიოლოგიურად აქტიური ნაერთების ტენტგენის სხივებით სტრუქტურის დადგენისათვის"
1907 ედუარდ ბუხნერი   "უჯრედგარეთა ფერმეტაციის აღმოჩენისა და ბიოქიმიაში ჩატარებული სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოებისთვის“ 
1951 ედუინ მატისონ მაკმილანი ტრანსურანული ელემენტების ქიმიის სფეროში აღმოჩენებისათვის  
2010 ეი-იჩი ნეგიში "რთული მოლეკულების აგების მიზნით ნახშირბადატომების ერთმანეთთან შეერთების ახალი, უფრო ეფექტური გზის შემუშავებისათვის, რომელიც აუმჯობესებს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას." 
1990 ელაის ჯეიმს კორი "ორგანული სინთეზის თეორიისა და მეთოდოლოგიის განვითარებისათვის"  
2020 ემანუელ შარპენტიე „გენომის რედაქტირების მეთოდის შემუშავებისთვის“.
1902 ემილ ფიშერი „საქარიდული და პურინული ჯგუფის შემცველი ნივთიერებების სინთეზისთვის ჩატარებული ექსპერიმენტებისთვის“
2014 ერიკ ბეციგი „მაღალი რეზოლუციის მქონე ფლუორესცენტული მიკროსკოპის შექმნისათვის“
1908 ერნესტ რეზერფორდი   „ქიმიაში რადიოაქტიური ნივთიერების ელემენტთა გახლეჩვის სფეროში მის მიერ ჩატარებული კვლევისათვის" 
1973 ერნსტ ოტო "ნოვატორული, ერთმანეთთნ კავშირის გარეშე, მეტალორგანული, ე.წ. სენდვიჩურ, ნაერთების სფეროში შესრულებული შრომისათვის
1920 ვალთერ ფრიდრიხ ჰერმან ნერნსტი   „თერმოქიმიაში მისი შრომების აღიარებისათვის“ 
2009 ვენკატრამან რამაკრიშნანი "რიბოსომების სტრუქტურისა და ფუნქციის შესწავლისათვის"
1909 ვილჰელმ ოსტვალდი   „რეაქციათა სიჩქარეებისა და ქიმიური წონასწორობის მართვის პრინციპების კვლევისა და კატალიზმში ჩატარებული სამუშაოების წვლილის აღიარებისთვის“ 
1955 ვინსენტ დიუ ვინო "ბიოლოგიურად აქტიურ ნაერთებზე ნაშრომისათვის, პირველ რიგში პოლიპეპტიდური ჰორმონის პირველად განხორციელებული სინთეზისათვის. 
1912 ვიქტორ გრინიარი „ორგანული ქიმიის განვითარებაში მნიშვნელოვანი რეაქტივის - გრინიარის აღმოჩენისათვის“ 
1975 ვლადიმირ პრელოგი   "ორგანული მოლეკულებისა და რეაქციების სტერეოქიმიის სფეროში გამოკვლევებისათვის"  
1926 თეოდორ სვედბერგი   "დისპერსიული სისტემების სფეროში ჩატარებული კვლევებისთვის“ 
1914 თეოდორ უილიამ რიჩარდზი   „ქიმიურ ელემენტთა ატომური მასები ზუსტი დადგენისათვის" 
2015 თომას ლინდალი „დნმ–ის აღდგენის პროცესის შესწავლისათვის“
2009 თომას სტეიცი "რიბოსომების სტრუქტურისა და ფუნქციის შესწავლისათვის"
1901 იაკობ ჰედრიკ ვატნ ჰოფი "პრემია მიენიჭა ხსნარებში ოსმოსური წნევის და ქიმიური დინამიკის განსაკუთრებული მნიშვნელობის აღმოჩენისთვის"
1959 იაროსლავ ჰეიროვსკი   "ანალიზის პოლაროგრაფიული მეთოდის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის"
1997 იენს სკოუ   "იონ გადამცენი ენზიმის აღმოჩენისათვის"
2005 ივ შოვინი   "ორგანულ სინთეზში მეტათეზისის მეთოდის განვითარებაში წვლილისათვის" 
1977 ილია პრიგოჟინი   "შეუქცევადი პროცესების თერმოდინამიკაში, განსაკუთრებით დისიპატიური სტრუქტურების თეორიაში, შესრულებული ნაშრომებისათვის"  
1988 იოჰან დაიზენჰოფერი "ფოტოსინთეზური სარეაქციო ცენტრის სამგანზომილებიანი სტრუქტურის დადგენისათვის"
1935 ირენ ჟოლიო-კიური „ახალი რადიოაქტიური ნივთიერებების სინთეზისათვის“ 
2004 ირვინ როუზი  

“ცილების დეგრადაციის შუამავლის - უბიკვიტინის აღმოჩენისათვის“ 

1932 ირვინგ ლენგმიური   „ქიმიაში ზედაპირული მოვლენების სფეროში აღმოჩენებისა და კვლევებისათვის“ 
1986 იუან ლი "ქიმიური ელემენტარული პროცესების დინამიკაში შეტანილი წვლილისათვის"
1931 კარლ ბოში   „მაღალი წნევის მეთოდების ქიმიაში დანერგვისა და განვითარებისათვის“ 
1963 კარლ ციგლერი "იზოტაქტიკური პოლიეთილენის აღმოჩენისათვის"  
1981 კენიტი ფუკუი   "ქიმიური რეაქციის მიმდინარეობის თეორიის შექმნისათვის"
2002 კოიჩი ტანაკა "ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების იდენტიფიკაციის მეთოდებისა და სტრუქტურული ანალიზის შემუშავებისათვის, კერძოდ კი ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების მას-სპექტომეტრული ანალიზის მეთოდების შემუშავებისათვის"
1972 კრისტიან ბემერ ანფინსენი   "შრომებისათვის, რომლებშიც შესწავლილია რიბონუკლეაზა, განსაკუთრებით ამინომჟავების თანმიმდევრობა და მათი ბიოლოგიური აქტიური კონფერმენტების ურთიერთდამოკიდებულება"
1950 კურტ ალდერი   დიენური სინთეზის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის
2002 კურტ ვიუტრიხი "ხსნარებში ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების სამგანზომილებიანი სტრუქტურების დადგენისათვის ბმრ-სპექტომეტრიის გამოყენების შესაძლებლობის შემუშავებისათვის"
1954 ლაინუს კარლ პოლინგი ქიმიური ბმის ბუნების შესწავლასა და მისი გამოყენებისათვის ნაერთის სტრუქტურის დადგენაში.
1968 ლარს ონსაგერი   შეუქცევად პროცესებში ურთიერთქმედების თანაფარდობის აღმოჩენისათვის, რომელთაც აქვთ პრინციპული მნიშვნელობა თერმოდინამიკის შეუქცევადი პროცესებისათვის"
1940 ლეოპოლდ რუჟიჩკა   "პოლიმეთილებებისა და მაღალ ტერპენებზე ჩატარებული კვლევებისათვის" 
1970 ლუის ფედერიკო ლელუარი   "პირველი შაქრის ნუკლეოტიდის აღმოჩენისათვის და მისი ფუნქციის შესწავლისათვის შაქრის გარდაქმნასა და რთული ნახშირწყლების ბიოსინთეზში"
2013 მაიკლ ლევიტი „რთული ქიმიური სისტემების მოდელების განვითარებისთვის“
1993 მაიკლ სმითი “ოლიგონუკლეოტიდზე დაფუძნებული, მიმართული მუტაგენეზის ჩამოყალიბებასა და ცილების კვლევების განვითარებაში შეტანილი წვლილისათვის“
1998 მალტერ კონი "სიმკვრივის ფუნქციონალის თეორიის განვითარებისათვის"  
1967 მანფერდ ეიგენი "ექსტრემალურად სწარაფი რეაქციების შესწავლისათვის, რომლებიც სტიმულირდებიან წონასწორობის დარღვევით გამოწვეული მოკლე იმპულსის ენერგიის ზემოქმედებით"
1911 მარი სკლოდოვსკა-კიური  „ქიმიის განვითარებაში წვლილის შეტანისათვის: ელემენტების რადიუმისა და პოლონიუმის აღმოჩენისათვის, რადიუმის გამოყოფისათვის, მისი ბუნებისა და ნაერთების შესწავლისათვის“ 
2013 მარტინ კარპლუსი „რთული ქიმიური სისტემების მოდელების განვითარებისთვის“
2008 მარტინ ჩალფი "მწვანე ფლუორესცენტული ცილის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის" 
1995 მატიო მოლინა "ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"
1962 მაქს ფერდინანდ პერუქსი "გლობულარული ცილების სტრუქტურის შესწავლისათვის"
1961 მელვინ კალვინი "მცენარეების მიერ ნახშირბადის დიოქსიდის ათვისებასთან დაკავშირებული კვლევებისათვის"
1956 ნიკოლოზ სემიონოვი  "ქიმიური რეაქციების მექანიზმების სფეროში კვლევებისათვის". 
1969 ოდ ჰასელი "შეტანილი წვლილისათვის კონფორმაციის კონცეფციის განვითარებასა და მისი გამოყენებისათვის ქიმიაში"
2008 ოსამუ შიმომურა "მწვანე ფლუორესცენტული ცილის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის" 
1950 ოტო დილსი დიენური სინთეზის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის
1910 ოტო ვალახი "ორგანული ქიმიის და ქიმიური მრეწველობის განვითარებაში მისი მიღწევების და აგრეთვე მის მიერ ალიციკლური ნაერთების სფეროში ჩატარებული სამუშოებისათვის“ 
1944 ოტო ჰანი მძიმე ბირთვების გახლეჩის აღმოჩენისათვის
1980 პაულ ბერგი "ფუნდამენტური გამოკვლევებისათვის ნუკლეინმჟავების ბიოქიმიური თვისებების, განსაკუთრებით რეკომბინირებული დნმ თავისებურებების, კვლევის სფეროში"
1937 პაულ კარერი "კაროტინოიდების, ფლავინების, A და B2 ვიტამინების გამოკვლევისათვის “ 
1995 პაულ კრუტცენი "ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"
1936 პეტერ იოზეფ ვილჰელმ დებაი „დიპოლური მომენტისა და რენტგენული სხივების და გაზებში ელექტრონთა დიფრაქციის გამოკვლევისათვის, რამაც მოლეკულური სტრუქტურების დადგენაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა“ 
2003 პიტერ ეგრი წყლის არხის აღმოჩენისათვის. 
1978 პიტერ მიჩელი "ღვაწლისათვის ბიოლოგიური ენერგიის გადატანის პროცესის დახასიათებაში, ქემიოსმოსური თეორიის შექმნის საშუალებით"
1997 პოლ ბოიერი "ენზიმური მექანიზმის ახსნისათვის, რომელიც საფუძვლად უდევს ადენოზინ-ფოსფატის სინთეზს. "
2015 პოლ მოდრიჩი „დნმ-ის აღდგენის პროცესის შესწავლისთვის“
1912 პოლ საბატიე „წვრილდისპერსული მეტალების თანაობისას ორგანული ნაერთების ჰიდროგენიზაციის მეთოდის აღმოჩენისთვის, რაც მნიშვნელოვანი სტიმული იყო ორგანული ქიმიის განვითარებისათვის“ 
1974 პოლ ჯონ ფლორი "მაკრომოლეკულების ფიზიკური ქიმიის თეორისა და პრაქტიკის სფეროში ფუნდამენტალური მიღწევებისათვის"
1916 პრემია არ გაცემულა  
1917 პრემია არ გაცემულა  
1919 პრემია არ გაცემულა   
1924 პრემია არ გაცემულა  
1933 პრემია არ გაცემულა 
1941 პრემია არ გაცემულა  
1942 პრემია არ გაცემულა  
1987 ჟან მარი ლენი "მაღალი შერჩევითობის სტრუქტურულ-სპეციფიკური ურთიერთქმედების მოლეკულების შემუშავება და გამოყენებისათვის"
2016 ჟან პიერ სოავჟი „მოლეკულური მანქანების დიზაინისა და სინთეზისთვის“
2001 რიოჯი ნოიორი „ჟანგვის რეაქციებში ქირალური კატალიზატორების გამოყენებისათვის”
1952 რიჩარდ ლოურენც მილინგტონ სინგი გამანაწილებელი ქრომატოგრაფოფიის აღმოჩენისათვის
1996 რიჩარდ სმელი   "ფულერენების აღმოჩენისათვის"
2005 რიჩარდ შროკი "ორგანულ სინთეზში მეტათეზისის მეთოდის განვითარებაში წვლილისათვის" 
2010 რიჩარდ ჰეკი "რთული მოლეკულების აგების მიზნით ნახშირბადატომების ერთმანეთთან შეერთების ახალი, უფრო ეფექტური გზის შემუშავებისათვის, რომელიც აუმჯობესებს ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას.  " 
2017 რიჩარდ ჰერდენსონი “კრიო-ელექტრონული მიკროსკოპის შექმნისათვის, ხსნარებში ბიომოლეკულების სტრუქტურის მაღალი რეზოლუციით განსაზღვრისათვის“
1915 რიხარდ ვილშტეტერი   „მცენარეული სამყაროს მღებავი ნივთიერებების, განსაკუთრებით ქლოროფილის გამოკვლევისათვის“ 
1925 რიხარდ ზიგმონდი „კოლოიდური ხსნარების ჰეტეროგენული ბუნების დადგენისათვის და ამასთან დაკავშირებით იმ მეთოდთა შემუშავებისთვის, რომელთაც ფუნდამენტური მნიშვნელობა ჰქონდათ თანამედროვე კოლოიდურ ქიმიაში“
1938 რიხარდ კუნი   „კაროტინოიდების და ვიტამინების გამოკვლევისათვის“ 
1991 რიჰარდ ერნსტი "მაღალი სიზუსტის ბირთვულ მაგნიტური რეზონანსული სპექტრომეტრიის მეთოდოლოგიის განვითარებაში წვლილისათვის"
1981 როალდ ჰოფმანი "ქიმიური რეაქციის მიმდინარეობის თეორიის შექმნისათვის"
1965 რობერტ ბიორნს ვუდვორდი "ორგანულ სინთესზში უდიდესი წვლილის შეტანისათვის"
2005 რობერტ გრაბსი "ორგანულ სინთეზში მეტათეზისის მეთოდის განვითარებაში წვლილისათვის" 
2012 რობერტ ლეფკოვიცი „G-პროტეინთან დაკავშირებული რეცეპტორების შესწავლისთვის“
1947 რობერტ რობინსონი   "დიდი ბიოლოგიური მნიშვნელობის მცენარეული პროდუქტების, განსაკუთრების ალკალოიდების, გამოკვლევისათვის"
1966 რობერტ სანდერონ მალიკენი "ფუნდამენტური შრომისათვის ქიმიურ ბმებსა და მოლეკულის ელექტრონულ სტრუქტურებზე, განხორციელებული მოლეკულური ორბიტალების მეთოდით"
1996 რობერტ ქერლი "ფულერენების აღმოჩენისათვის"
1988 რობერტ ჰუბერი "ფოტოსინთეზური სარეაქციო ცენტრის სამგანზომილებიანი სტრუქტურის დადგენისათვის"
1984 რობერტს ბრიუს  მერიფილდი  "მყარ მატრიცებზე ქიმიური სინთეზის მეთოდოლოგიის შემუშავებისთვის"
2003 როდერიკ მაკინონი იონური არხების სტრუქტურისა და მექანიზმის აღმოჩენისათვის
1967 რომალდ ჯორჯ რეიფორდ ნორიში   "მათ მიერ ჩატარებული კვლევებისათვის ზესწრაფი რეაქციების სფეროში მოლეკულური წონასწორობის დარღვევით ძლიერ მოკლე იმპულსებით"
2006 როჯერ კორნბერგი "გენეტიკური ინფორმაციის უჯრედებით კოპირების მექანიზმის შესწავლისათვის"  
2008 როჯერ ციენი "მწვანე ფლუორესცენტული ცილის აღმოჩენისა და განვითარებისათვის" 
1992 რუდოლფ მარკუსი "ქიმიურ სისტემებში ელეტქრონის გადატანის რეაქციების თეორიაში წვლილისათვის"
1904 სერ უილიამ რამზაი „ატმოსფეროში სხვადასხვა ინერტული აირების აღმოჩენისა და პერიოდულ სისტემაში მათი მდებარეობის განსაზღვრისათვის“ 
1903 სვანტე ავგუსტ არენიუსი „პრემია მიენიჭა ქიმიის განვითარებაში მისი ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის განსაკუთრებული მნიშვნელობისთვის" 
1989 სიდნი ოლტმენი "რიბონუკლეიმჟავების კატალიზური თვისებების აღმოჩენისათვის"
1956 სირილ ნორმან ჰინშელვუდი "ქიმიური რეაქციების მექანიზმების სფეროში კვლევებისათვის". 
1972 სტანფორდ მური "ქიმიურ სტრუქტურასა და რიბონუკლეაზას მოლეკულის აქტიური ცენტრის კატალიზურ მოქმედებას შორის კავშირის დადგენაში შეტანილი წვლილისათვის "
2019 სტენლი უიტინგამი „ლითიუმ-იონის ელემენტის განვითარებისთვის“
2014 სტეფან ჰილ „მაღალი რეზოლუციის მქონე ფლუორესცენტრული მიკროსკოპის შექმნისთვის“
1989 ტომას რობერტ ჩექი "რიბონუკლეიმჟავების კატალიზური თვისებების აღმოჩენისათვის"
1946 უენდელ მერედით სტენლი ვირუსის ცილების სუფთა სახით მიღებისათვის
1960 უილარდ ფრენკ ლიბი   "ნახშირბად-14 გამოყენებით არქეოლოგიაში, გეოლოგიაში, ტეოფიზიკაში და მეცნიერების სხვა დარგებში ასაკის დადგენის მეთოდის შემოღებაისათვის"
1976 უილიამ ლიფსკომი   "ბორანების (ბორჰიდრიტები) სტრუქტურის დარგში კვლევებისათვის, რომელმაც ახსნა ქიმიური ბმების პრობლემა. "  
2014 უილიამ მიორნერი „მაღალი რეზოლუციის მქონე ფლუორესცენტული მიკროსკოპის შექმნისათვის“
2001 უილიამ ნოულზი „ჟანგვის რეაქციებში ქირალური კატალიზატორების გამოყენებისათვის„
1949 უილიამ ფრენსის ჯიოკი   "ქიმიურ დინამიკაში გაწეული წვლილისათვის, განსაკუთრების მის იმ სფეროში, რომელიც შეისწავლის ნაერთების ქცევას ექსპერიმენტალურად დაბალ ტემპერატურებზე. "
1972 უილიამ ჰაუარდ სტაინი   "ქიმიურ სტრუქტურასა და რიბონუკლეაზას მოლეკულის აქტიური ცენტრის კატალიზურ მოქმედებას შორის კავშირის დადგენაში შეტანილი წვლილისათვის "
1980 უოლტერ გილბერტი "ფუნდამენტური გამოკვლევებისათვის ნუკლეინმჟავების ბიოქიმიური თვისებების, განსაკუთრებით რეკომბინირებული დნმ თავისებურებების, კვლევის სფეროში"
1937 უოლტერ ნორმან ჰოუორთი „ნახშირწყლებისა და C ვიტამინის გამოკვლევისათვის“ 
1922 ფრანსის უილიამ ასტონი „მის მიერვე გამოგონილი მას-სპექტროგრაფის დახმარებით დიდი რაოდენობით არარადიოაქტიული ელემენტთა იზოტოპების აღმოჩენისათვის და მთელი რიცხვების წესის ფორმულირებისათვის “
1935 ფრედერიკ ჟოლიო-კიური „ახალი რადიოაქტიური ნივთიერებების სინთეზისათვის“ 
1958 ფრედერიკ სანგერი ცილების, განსაკუთრებით კი ინსულინის, სტრუქტურის დადგენისათვის"
1980 ფრედერიკ სანგერი "ფუნდამენტური გამოკვლევებისათვის ნუკლეინმჟავების ბიოქიმიური თვისებების, განსაკუთრებით რეკომბინირებული დნმ თავისებურებების, კვლევის სფეროში"
1921 ფრედერიკ სოდი „რადიოაქტიული ნივთიერებათა ქიმიის განვითარებისათვის იზოტოპების წარმოშობისა და ბუნების გამოკვლევისათვის“
2016 ფრეიზერ სტოდარტი „მოლეკულური მანქანების დიზაინისა და სინთეზისთვის“
2018 ფრენსის არნოლდი „ფერმენტების მიმართული ევოლუციისთვის“
1931 ფრიდრიხ ბერგიუსი „მაღალი წნევის მეთოდების ქიმიაში დანერგვისა და განვითარებისათვის“ 
1923 ფრიც პრეგლი „ორგანული ნივთიერებათა მიკროანალიზური მეთოდის აღმოჩენისათვის“ 
1918 ფრიც ჰაბერი „ამიაკის სინთეზისათვის მისი შემადგენელი ელემენტეგისაგან“
1993 ქერი მულისი “პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქციის (PCR) მეთოდის შემუშავებისათვის“
1995 შერბუდ როულანდი "ატმოსფერულ ქიმიაში შესრულებული სამუშაოებისათვის, განსაკუთრებით ოზონის წარმოქმნა-დაშლის საკითხებში"
1987 ჩარლზ პედერსენი "მაღალი შერჩევითობის სტრუქტურულ-სპეციფიკური ურთიერთქმედების მოლეკულების შემუშავება და გამოყენებისათვის"
2017 ხოაკიმ ფრანკი “კრიო-ელექტრონული მიკროსკოპის შექმნისათვის, ხსნარებში ბიომოლეკულების სტრუქტურის მაღალი რეზოლუციით განსაზღვრისათვის“
1946 ჯეიმზ ბაჩელერ სამნერი   ფერმენტების კრისტალიზაციის მეთოდის აღმოჩენისათვის
2017 ჯეკი დუბოჩეტი “კრიო-ელექტრონული მიკროსკოპის შექმნისათვის, ხსნარებში ბიომოლეკულების სტრუქტურის მაღალი რეზოლუციით განსაზღვრისათვის“
2020 ჯენიფერ დუდნა „გენომის რედაქტირების მეთოდის შემუშავებისთვის“
1985 ჯერომ კარლე “კრისტალის სტრუქტურის განსაზღვრაის პირდაპირი მეთოდების შემუშავებისათვის“
1973 ჯეფრი უილკინსონი "ნოვატორული, ერთმანეთთნ კავშირის გარეშე, მეტალორგანული, ე.წ. სენდვიჩურ, ნაერთების სფეროში შესრულებული შრომისათვის
2019 ჯონ გუდინაფი „ლითიუმ–იონის ელემენტის განვითარებისათვის“
1962 ჯონ კოდერ ქენდრიუ “გლობულარული ცილების სტრუქტურის კვლევისათვის“
1986 ჯონ პოლანი “ქიმიური ელემენტარული პროცესების დინამიკაში შეტანილი წვლილისათვის“
1998 ჯონ პოპლი "სიმკვრივის ფუნქციონალის თეორიის განვთარებისათვის"
1997 ჯონ უოკერი "ენზიმური მექანიზმის ახსნისათვის, რომელიც საფუძვლად უდევს ადენოზინ-ფოსფატის სინთეზს. "
1975 ჯონ უორკაპ კორნფორთი   "ფერმანტული კატალიზური რეაქციების სტერეოქიმიის კვლევისათვის"  
2002 ჯონ ფენი "ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების იდენტიფიკაციის მეთოდებისა და სტრუქტურული ანალიზის შემუშავებისათვის, კერძოდ კი ბიოლოგიური მაკრომოლეკულების მას-სპექტომეტრული ანალიზის მეთოდების შემუშავებისათვის"
1946 ჯონ ჰაუარდ ნორთროპი ვირუსის ცილების სუფთა სახით მიღებისათვის
1994 ჯორჯ ოლა “ნახშირბადების ქიმიაში შეტანილი წვლილისთვის“
1967 ჯორჯ პორტერი   "მათ მიერ ჩატარებული კვლევებისათვის ზესწრაფი რეაქციების სფეროში მოლეკულური წონასწორობის დარღვევით ძლიერ მოკლე იმპულსებით"
2018 ჯორჯ სმიტი “პეპტიდებისა და ანტისხეულების ე.წ. „ფაგური ეკრანის“ მეთოდის შემუშავებასა და დახვეწაში“.
1963 ჯულიო ნატა “მაღალმოლეკულური პოლიმერების ქიმიისა და ტექნოლოგიის დარგში აღმოჩენებისათვის“.
1927 ჰაინრიხ ოტო ვილანდი   „ნაღვლის მჟავასა და მის მსგავს ნივთიერებათა აღნაგობის დასადგენად ჩატარებული კვლევებისათვის“ 
1929 ჰანს კარლ ავგუსტ სიმონ ფონ ეილერ-კელპინი „შაქრის ფერმენტაციისა და ფერმენტული დუღილის გამოკვლევისათვის“ 
1930 ჰანს ფიშერი „შრომებისთვის სისხლის და მცენარეთა მღებავი ნივთიერების სტრუქტურისთვისა და ჰემინის სინთეზის კვლევისათვის“ 
1988 ჰარმუტ მიხელი   "ფოტოსინთეზური სარეაქციო ცენტრის სამგანზომილებიანი სტრუქტურის დადგენისათვის"
1934 ჰაროლდ იური   „მძიმე წყალბადის აღმოჩენისთვის“ 
1996 ჰაროლდ კროტო "ფულერენების აღმოჩენისათვის"
1983 ჰენრი ტაუბე " ელექტრონების გადაცემის რეაქციის შემუშავებისთვის, განსაკუთრებით მეტალის კომპლექსებში"  
1985 ჰერბერტ აარონ ჰაუტმანი "კრისტალის სტრუქტურის განსაზღვრის პირდაპირი მეთოდების შემუშავებისათვის"
1979 ჰერბერტ ჩარლზ ბრაუნი "რთული ბორ- და ფოსფორნაერთების ორგანული სინთეზის ახალი მეთოდების შემუშავებისათვის"
2000 ჰიდეკი შირაკავა   "პოლიმერების გამტარობის აღმოჩენისათვის"
ნუცა ბაქრაძე

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი
nutsabakradze1@gmail.com
ანა ნადირაშვილი

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი
anuka.nadirashvili@gmail.com

 

კატალოგის შექმნაში ასევე მონაწილეობდენ:

  • თამაზ ქარქუსაშვილი
  • ზურაბ გელიაშვილი
  • გიგა უგულავა
  • თეკლე ზაკალაშვილი

 

1895 წლის 27 ნოემბერს ალფრედ ნობელმა ხელი მოაწერა თავის უკანასკნელ ანდერძს, რომლის თანახმად მისი ქონების უდიდესი ნაწილი პრემიების, კერძოდ კი–ნობელის პრემიის, სახით უნდა გაცემულიყო. ნობელის ანდერძის თანახმად, ერთი ნაწილი განკუთვნილია „ადამიანისათვის, რომელმაც აწარმოა უმნიშვნელოვანესი ქიმიური აღმოჩენა ან გაუმჯობესება“.

 

ნობელის პრემიის რაოდენობა ქიმიის დარგში

1901–დან 2020 წლის ჩათვლით ქიმიის დარგში 112 ნობელის პრემიაა გაცემული. ამ წლების განმავლობაში ნომელის პრემია ქიმიაში არ გაიცა მხოლოდ 8–ჯერ: 1916, 1917, 1919, 1924, 1933, 1940, 1941 და 1942 წლებში.

რატომ არ გაიცა ნობელის პრემია ქიმიაში ამ წლებში ?
ნობელის ფონდის წესდებაში ნათქვამია: „თუკი განხილული ნამუშევრებიდან არცერთს არ აღმოაჩნდა პირველი პუნქტით გათვალისწინებული მნიშვნელობა, საპრიზო თანხა შეინახება მომავალ წლამდე.  თუ მაშინაც პრემიის გადაცემა ვერ მოხერხდა, თანხა დაემატება ფონდის სახსრებს.“ I და II მსოფლიო ომების დროს გაცემული ნობელის პრემიათა რიცხვი მცირე იყო.

 

პრემიის განაწილება

  • 63 შემთხვევაში ნობელის პრემია ქიმიის დარგში გადაეცა მხოლოდ 1 ლაურეატს.
  • 24 შემთხვევაში ნობელის პრემია ქიმიის დარგში განაწილდა 2 ლაურეატზე.
  • 25 შემთხვევაში ნობელის პრემია ქიმიის დარგში განაწილდა 3 ლაურეატზე.

რა არის ამის მიზეზი? 
ნობელის ფონდის წესდებაში ნათქვამია: “საპრიზო თანხა შეიძლება თანაბრად გაიყოს 2 ნაშრომს შორის, რომელთაგან თითოეული ითვლება დამსახურებულ პრიზად.  თუ ნაშრომი, რომელსაც ნობელის პრემია მიენიჭა, შესრულებულია ორი ან სამი ადამიანის მიერ, საპრიზო ფონდს ისინი თანაბრად გაინაწილებენ. დაუშვებელია საპრიზო თანხის გაყოფა სამზე მეტ ადამიანზე.“

 

ლაურეატთა რაოდენობა ქიმიის დარგში

1901-2020 წლებში ნობელის პრემია ქიმიის დარგში გადაეცა 186 ლაურეატს.*
ფრედერიკ სანგერმა (Frederick Sanger) ნობელის პრემია ქიმიაში 2–ჯერ მიიღო, შესაბამისად 1901 წლიდან დღემდე პრემია ქიმიაში 185 ადამიანს მიენიჭა.

 

 

ყველაზე ახალგაზრდა ლაურეატი

დღეისათვის ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის ყველაზე ახალგაზრდა ლაურეატი არის ფრედერიკ ჟოლიო  (Frédéric Joliot), რომელმაც პრემია 35 წლის ასაკში მეუღლესთან, ირენ ჟოლიო-კიურისთან ( Irène Joliot-Curie)  ერთად მიიღო. (1935 წელი)

 

ყველაზე ასაკოვანი ლაურეატი

დღეისათვის ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის ყველაზე ასაკიანი ლაურეატი ჯონ გუდინაფია  (John B. Goodenough). მან პრემია 97 წლის ასაკში მიიღო (2019 წელი).  აღსანიშნავია, რომ ჯონ გუდინაფი ნობელის ისტორიაში ყველაზე ხანდაზმული ლაურეატია.

 

ქალი ლაურეატები ქიმიის დარგში

ამ დროისათვის ქიმიის დარგში ნობელის პრემიის 185 ლაურეატიდან 7 ქალბატონია.

  • 1911 წელი–მარია კიური (Marie Curie) (1903 წელს მიღებული აქვს ნობელის პრემია ფიზიკის დარგში)
  • 1935 წელი–ირენ ჟოლიო-კიური (Irène Joliot-Curie) (მარია კიურის ქალიშვილი და ფრედერიკ ჟოლიოს მეუღლე)
  • 1964 წელი–დოროთი კროუფუტ ჰოდკინი (Dorothy Crowfoot Hodgkin)
  • 2009 წელი–ადა იონათი (Ada Yonath)
  • 2018 წელი–ფრენსის ჰამილტონ არნოლდი (Frances Hamilton Arnold)
  • 2020 წელი– ემანუელ შარპენტიე (Emmanuelle Charpentier)
  • 2020წელი– ჯენიფერ დუდნა (Jennifer A. Doudna)

 

 

რამდენიმე ნობელის პრემიის მფლობელი ლაურეატები

  • მარია კიური (Marie Curie) : ფიზიკის დარგში 1903 წელს, ქიმიის დარგში 1911წელს
  • ლაინუს პოლინგი (Linus Pauling): ქიმიის დარგში 1954 წელს,  მშვიდობის დარგში 1962 წელს
  • ფრედერიკ სანგერი (Frederick Sanger): ქიმიის დარგში 1958 წელს, ქიმიის დარგში 1980 წელს

 

ნობელის პრემიის ლაურეატი ოჯახები ქიმიაში

კიურების ოჯახი ნობელის პრემიის მქონე ყველაზე წარმატებული ოჯახი იყო.
ცოლ–ქმარმა, მარია და პიერ კიურებმა, 1903 წელს ერთობლივად მიიღეს ნობელის პრემია ფიზიკის დარგში. მოგვიანებით, მარია კიურის მეორედ მიენიჭა ნობელის პრემია, ამჟამად უკვე ქიმიაში, 1911 წელს.
მარია და პიერ კიურების უფროს ქალიშვილს ირენ ჟოლიო–კიურის 1935 წელს ქიმიის დარგში ნობელის პრემია მეუღლესთან, ფრედერიკ ჟოლიოსთან, ერთად მიენიჭა.
უმცროსი ქალიშვილი ევა კიური მუშაობდა გაეროს ბავშვთა ფონდში(UNICEF) და იყო  ჰენრი ლაბუზას მეუღლე. 1965 წელს ჰენრიმ UNICEF–ის სახელით მიიღო ნობელის პრემია მშვიდობის დარგში.

 

უარი ნობელის პრემიაზე

ქიმიის დარგში ნობელის ორი ლაურეატი ხელისუფლებამ აიძულა უარი ეთქვათ პრემიაზე.
ადოლფ ჰიტლერმა ნობელის  სამ გერმანელ ლაურეატს პრემიის მიღება აუკრძალა–მათგან ორი ქიმიის დარგის ლაურეატი რიჩარდ კუნი (1938 წელი) და ადოლფ ბუტენანტი (1939 წელი) იყო.
მოგვიანებით მათ ნობელის პრემიის დიპლომი და მედალი მიიღეს, თუმცა საპრიზო თანხა არ გადაეცათ.

 

ნობელის მედალი ქიმიის დარგში

ქიმიის დარგისთვის ნობელის მედალი შექმნა შვედმა მოქანდაკემ ერიკ  ლინდბერგმა. მედალზე ნაჩვენებია ბუნების ალეგორიული გამოსახულება ღრუბლებიდან წამოსული ქალღმერთის სახით, რომელსაც ხელში რქა უჭირავს. ფარდას, რომელიც ქალღმერთის ცივ და მკაცრ სახეს ფარავს, მეცნიერების გენიოსი ხდის.



 

 

 

 

s